Asta oksîjena xwîna we çi nîşan dide
Asta oksîjena xwîna we pîvanek e ku çiqas oksîjenê şaneyên xwîna weya sor hildigire.Laşê we bi tundî mîqdara oksîjenê di xwîna we de bi rê ve dibe.Parastina balansek rastîn a têrbûna oksîjena xwînê ji bo tenduristiya we pêdivî ye.
Pir zarok û mezinan ne hewce ne ku asta oksîjena xwîna xwe bişopînin.Bi rastî, heya ku hûn nîşanên pirsgirêkên wekî kurtbûna bêhnê an êşa sîngê nîşan nedin, gelek bijîjk dê wê kontrol nekin.
Lêbelê, gelek mirovên bi nexweşiyên kronîk hewce ne ku asta oksîjena xwîna xwe bişopînin.Di nav vê yekê de astim, nexweşiya dil û nexweşiya pişikê ya astengî ya kronîk (COPD) heye.
Di van rewşan de, şopandina asta oksîjena xwîna we dikare bibe alîkar ku hûn diyar bikin ka dermankirin bi bandor e an divê were sererast kirin.
Li ser bixwînin da ku hûn fêr bibin ku asta oksîjena xwînê li ku be, heke asta oksîjena xwînê dakeve hûn dikarin çi nîşanan bibînin, û dê paşê çi bibe.
Gaza xwînê ya arterial
Testa gaza xwînê ya arterial (ABG) testek xwînê ye.Ew dikare naveroka oksîjenê di xwînê de bipîve.Di heman demê de ew dikare asta gazên din ên xwînê û pH (asta asîd/bingeh) jî tespît bike.ABG pir rast e, lê ew dagirker e.
Ji bo ku hûn pîvana ABG-ê bistînin, doktorê we dê li şûna damarê xwînê ji damarek bikişîne.Berevajî damaran, nebza damaran heye ku dikare were hîs kirin.Wekî din, xwîna ku ji damaran tê kişandin tê oksîdan.Xwîn nabe.
Damarên li ser destikê têne bikar anîn ji ber ku ew li gorî damarên din ên laş hêsan tê hîs kirin.
Dest deverek hestiyar e ku xwînê li wir ji damarên nêzîkî milê nerehettir dike.Damar jî ji damaran kûrtir in, ev jî nerehetiyê zêde dike
Li ku derê divê asta oksîjena xwînê dakeve
Ji mêjera oksîjena xwînê re têrbûna oksîjenê tê gotin.Di kurteya bijîjkî de, dema ku gaza xwînê tê bikar anîn PaO 2 dê were bihîstin û dema ku çêlekê lêdanê tê bikar anîn dê O 2 sat (SpO2) were bihîstin.Van rêwerzan dê ji we re bibin alîkar ku hûn fêm bikin ka çi dibe ku encam were wateyê:
Normal: Naveroka normal a oksîjena ABG ya pişikên saxlem di navbera 80 mmHg û 100 mmHg de ye.Ger çêleka nebzê asta oksîjena xwîna we (SpO2) bipîve, xwendina normal bi gelemperî di navbera 95% û 100% de ye.
Lêbelê, di COPD an nexweşiyên pişikê yên din de, dibe ku ev rêze neyên sepandin.Doktorê we dê ji we re bêje ku ji bo rewşek taybetî çi normal e.Mînakî, ne asayî ye ku mirovên bi COPD-ya giran asta oksîjena xweya pulsê (SpO2) di navbera 88% û 92% çavkaniyên pêbawer de biparêzin.
Ji normalê kêmtir: Asta oksîjena xwînê ji ya normal kêmtir jê re hîpoksemî tê gotin.Hypoxemia pir caran dibe sedema xemgîniyê.Naveroka oksîjenê çiqas kêm be, hîpoksemiya girantir e.Ev dikare bibe sedema tevliheviyan di tevn û organên laş de.
Bi gelemperî, xwendinên PaO 2 li jêr 80 mm Hg an pulse OX (SpO2) li jêr 95% kêm têne hesibandin.Girîng e ku hûn rewşa xweya normal fam bikin, nemaze heke we nexweşiya pişikê ya kronîk hebe.
Doktorê we dikare li ser asta asta oksîjenê ya ku hûn dikarin qebûl bikin şîret bikin.
Li ser astên normal: Ger nefes zehmet be, zehmet e ku pir zêde oksîjen hebe.Di pir rewşan de, mirovên bi oksîjena pêvek dê asta oksîjenê ya bilind biceribînin.Li ser ABG dikare were tespît kirin.
Dema şandinê: Kanûn-28-2020